Analiza twórczości służy znalezieniu odpowiedzi na pytania o sposób funkcjonowania tego kompozytora w publicystyce i pracach muzykologicznych, co z kolei wpływa na ogólną świadomość społeczeństwa odnośnie jego roli w kulturze. Kontrowersyjne, pełne sprzeczności istnienie Moniuszki w kulturze widoczne jest to dnia dzisiejszego. Dało ono impuls do przyjrzenia się temu zagadnieniu na nowo, do porzucenia kontekstów już nieaktualnych i wytartych. Skonfrontowanie opinii o twórcy z zawartością jego dzieł ma służyć diagnozie problemów, od jakich dyskusja o Moniuszce od lat nie jest w stanie się uwolnić.