Recenzowany tom ma wymiar pracy pionierskiej. Po pierwsze dlatego, że podejmuje temat, którego u nas przez lata nie dostrzegano, a mianowicie temat egzystencji scen obcojęzycznych na ziemiach opolskich. Po drugie zaś dlatego, że kwestia teatru niemieckiego przez całe lata stanowiła problem dość delikatny, zarówno z powodów politycznych, jak i psychologii społecznej - wszak dotyczyła ona także lat okupacyjnych. Wypadałoby jednak zdać sobie sprawę z tego, że nasz etnocentryzm zacieśnia nam pole widzenia i że przecież przez cale stulecia Rzeczypospolita byłą państwem wielonarodowym.