Ponownie stajemy dziś przed fenomenem kulturowym Wielkiego Pomorza. Po namyśle nad kwestiami omówionymi w opracowaniach: Mit i literatura (2009), Tożsamość i wielokulturowość (2011), Kultura i sztuka (2013), Wierzenia i religie (2015), Społeczności i narody (2017), zastanawiamy się dzisiaj nad biegunowo wywołanymi hasłami: Wojna i pokój. Przywołując problematykę historyczną, literacką i kulturoznawczą Pomorza, zamierzamy opisać zjawiska wielkich przewartościowań, konfliktów oraz ugód, jakie się dokonywały na terytorium pomiędzy Rostockiem a Gdańskiem. Czynimy to, sięgając do literackich, historiograficznych, czy też najszerzej rzecz ujmując kulturowych aktów wyrazu, mając świadomość, że właściwie każda z epok historycznych mogłaby być rozpatrywana w osobnej monografii, równie obszernej jak ta dzisiaj przedkładana uwadze Czytelnika. Nasze opracowanie dotyka wielu trudnych tematów i kwestii. Wszak Wielkie Pomorze było areną wojen o różnym podłożu, toczonych tak przed wieloma wiekami, jak i tych rozgrywających się w ostatnim stuleciu. Były one opisywane z różnych punktów widzenia, różnie się więc o nich pamięta. Brali w niech udział Polacy, Niemcy i Kaszubi, ale także Rosjanie, Francuzi czy Szwedzi. Każda z tych grup miała swoją własną perspektywę oceny wydarzeń, co tym bardziej było widoczne, kiedy dochodziło do zatwierdzenia przez strony konfliktu pokoju. Albo kiedy po latach i wiekach nadchodzi czas dokonywania ocen ludzi, wydarzeń i okoliczności

(Ze Wstępu).