Gry uliczne w wykluczenie społeczne w przestrzeni miejskiej Perspektywa resocjalizacyjna

Małgorzata Michel stawia sobie za cel „zaprezentowanie zjawiska specyfiki wykluczenia społecznego w przestrzeniach miejskich poprzez badanie symboli i inskrypcji pozostawionych na murach przez dzieci ulicy i członków gangów młodzieżowych, […] które są niezbywalnym elementem prowadzonych w przestrzeniach miejskich »gier ulicznych« w wykluczenie społeczne, pełnią funkcje socjalizacyjne, stanowią element strategii i podejmowanych na scenie wykluczeń ról społecznych, tworzą kulturę wizualną ulicy, a przez to są »grypsem« drugiego życia miasta”. Z tak nakreślonych badań i analiz Autorka wyprowadza wiele wniosków dla pedagogiki resocjalizacyjnej w działaniu, kreującej odpowiednie procesy wychowawczego oddziaływania w wykluczonych przestrzeniach miejskich, odwołując się w tym względzie zwłaszcza do paradygmatu interpretatywnego i mieszczących się w nim założeń symbolicznego interakcjonizmu, a także do dokonań pedagogiki społecznej w zakresie meliorowania i przekształcania zaniedbanych kulturowo środowisk wychowawczych, opierając się na potencjale pedagogicznym tych społeczności.

Książka Gry uliczne w wykluczenie społeczne w przestrzeni miejskiej wnosi do pedagogiki resocjalizacyjnej ważne wątki teoretyczne wyjaśniające mechanizmy marginalizacji oraz wykluczenia społecznego dzieci i młodzieży żyjących i wychowujących się w szczególnie upośledzonych socjalnie i kulturowo rejonach wielkich miast. Autorka analizuje również liczne przesłanki prakseologiczne do kreowania odpowiednich oddziaływań resocjalizacyjnych skoncentrowanych nie tyle na wykolejonych społecznie jednostkach, ile na zdezorganizowanych czy też dysfunkcjonalnych środowiskach wychowawczych, jakimi pozostają analizowane w pracy dzielnice miast.

Proponowane przez Małgorzatę Michel rozwiązania kreujące działania resocjalizacyjne wykorzystujące potencjały tkwiące w wykluczonych przestrzeniach miast wnoszą do teorii i praktyki resocjalizacyjnej niezmiernie ważny i niestety dość niechętnie podejmowany wątek badawczy i aplikacyjny. Z tego też względu uznaję rozprawę za dzieło oryginalne i wnoszące nowe wątki teoretyczno-metodologiczne i prakseologiczne dla współczesnej pedagogiki resocjalizacyjnej.

Z recenzji prof. dr. hab. Wiesława Ambrozika

---