Zrozumienie procesów integracyjnych zachodzących na Starym Kontynencie to wyzwanie ważne nie tylko dla badaczy, ale także w szerszym kontekście rozpoznawania struktur władzy wpływających na życie jednostek i grup społecznych.

Jego elementem jest także refleksja, czym jest Europa w umysłach tych, którzy uczestniczą – niekoniecznie świadomie – w projekcie „Europa XXI wieku”. Takie wyobrażenia – skonkretyzowane poprzez metafory – niekoniecznie muszą mieć związek z rzeczywistością, ale mówią wiele nie tylko o obrazie struktur integracyjnych w świadomości społecznej, ale także o oczekiwaniach względem nich. Jeszcze głębiej wskazują na obawy i potrzeby społeczne – każda wyobrażona Unia/Europa ma przecież pełnić określoną funkcję, zapewniać realizację danego dobra lub zapobiegać katastrofie.

Praca koresponduje z klasycznymi już, pesymistycznymi ujęciami współczesnej roli i znaczenia Europy, co jest szczególnie widoczne w jej szóstej części. Jednak całość ma optymistyczny wyraz, jeśli chodzi o jej przyszłość. Autor pozwala czytelnikowi nie tylko na zapoznanie się z przedstawionymi, metaforycznymi prezentacjami Europy, ale poprzez ich nakreślenie daje możliwość kreacji jej realistycznego obrazu. Ma świadomość jej mankamentów, jednak nie przesądza o jej upadku. Kończący pracę rozdział zawiera nie tylko trzy wybrane przez Autora scenariusze rozwoju (ocalenia) Europy, lecz jest próbą wskazania przyczyn jej słabości.