Między realizmem a apostazją narodową Koncepcje prorosyjskie w polskiej myśli politycznej

Niewiele kwestii wzbudza tak wielkie emocje w polskim życiu publicznym, jak stosunek do Rosji. Od kilkuset lat to kluczowe zagadnienie nie tylko polskiej polityki, ale i kultury. Wypowiadali się na ten temat – i wciąż to czynią – najważniejsi myśliciele, artyści, politycy. Niektórzy z nich sformułowali wpływowe koncepcje prorosyjskie – i to właśnie one wzbudzają największe kontrowersje. Tom wydany w serii Polskie Tradycje Intelektualne ukazuje najważniejsze z nich. Czołowy badacze analizują pod tym kątem myśl i działalność polityczną m.in. Stanisława Staszica, Henryka Rzewuskiego, Adam Gurowskiego, Aleksandra Wielopolskiego i Romana Dmowskiego. Konfrontują stereotypowe interpretacje ich dorobku z jego rzeczywistym obrazem. Próbują zarazem odpowiedzieć na pytanie, czy prorosyjskie koncepcje były – jak chcą ich obrońcy – wyrazem uzasadnionego sytuacją realizmu politycznego, czy – co podkreślają ich krytycy – niebezpiecznym błędem, a niekiedy wręcz narodową apostazją. Niezależnie od tego, która z odpowiedzi wyda się Czytelnikom bliższa, bez poznania tego ważnego nurtu polskiej refleksji o polityce – ale też o kulturze i tożsamości narodowej – nie sposób zrozumieć polskiej historii ostatnich stuleci.