Książka jest próbą przybliżenia losów najciekawszego pojazdu Kolumny Samochodowej Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, który przetrwał dziejową zawieruchę i jest dzisiaj eksponatem stołecznego Muzeum Techniki i Przemysłu Naczelnej Organizacji Technicznej – Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych. Ten unikatowy samochód to amerykański Cadillac 355D Series 30 Fleetwood 7 Passengers Limousine, zamówiony w końcu 1934 roku dla Marszałka Józefa Piłsudskiego, Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych i Ministra Spraw Wojskowych, a sprowadzony do kraju w początku następnego roku. Wykonany jednostkowo (edycja specjalna) dla Józefa Piłsudskiego, jako rozwinięcie seryjnego pojazdu tej marki, miał szereg zmian i udogodnień, podnoszących bezpieczeństwo i wygodę użytkownika.
Losy ostatniego samochodu Marszałka Józefa Piłsudskiego, zakupionego przed jego śmiercią 12 maja 1935 roku, przedstawione są na tle krótkich szkiców o historii marki Cadillac, o pojazdach tej marki w użytkowaniu Józefa Piłsudskiego (a jeździł nimi zarówno w działaniach wojennych 1919-1920 roku, jak i po sześciu latach, po powrocie do czynnej służby jako Generalny Inspektor Sił Zbrojnych) oraz o Samodzielnej Kolumnie Samochodowej G.I.S.Z., w aspekcie prawno-organizacyjnym, jej pojazdów, dowódców, a także lokalizacji.
To pionierskie opracowanie źródłowe powstało na podstawie materiałów zgromadzonych w zasobach Centralnego Archiwum Wojskowego (akta Ministerstwa Spraw Wojskowych i Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych) oraz Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych (akta Departamentu Politycznego), a także Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie i Archiwum Akt Nowych w Warszawie z niewielkim udziałem relacji, złożonych przez świadków wydarzeń, przywołanych w tej książce. Wyjątkiem jest rozdział o historii marki Cadillac, przygotowany na podstawie drukowanych publikacji, w tym obcojęzycznych.
Kwerenda źródłowa, przeprowadzona w innych jednostkach archiwalnych w kraju i za granicą, przyniosła tylko przyczynkowe informacje, z jednym wyjątkiem o kluczowym znaczeniu – dokumentem budowy samochodu (z numerem jego podwozia i silnika) uzyskanym od producenta, tj. z Archiwum General Motors w USA.
W działaniach nad zgromadzeniem dokumentacji tego pojazdu, a mozaikę jego losów układam z nielicznych zachowanych materiałów źródłowych od połowy lat 70-tych XX wieku, wspierali mnie od marca 2013 roku mgr Marcin Kamiński i mgr Piotr Dobrowolski zaś szczególnie mgr Maksymilian Sokół–Potocki, autor części tej pracy.
Prezentowana w książce dokumentacja samochodu Cadillac 355D Józefa Piłsudskiego wyczerpuje cały materiał, jaki udało się zgromadzić w okresie ponad 30 lat. Pokazując losy tego unikatowego zabytku kultury materialnej, tak bardzo związanego z polską historią, koryguje także mity, narosłe wokół jego dziejów.
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.