Rektyfikacja wyroków w procesie cywilnym

Publikacja jako jedna z nielicznych przedstawia tytułową problematykę w sposób obejmujący jej pogłębioną analizę teoretycznoprawną, przy jednoczesnym uwzględnieniu praktycznego wymiaru jej funkcjonowania w rzeczywistości polskiego procesu cywilnego.

Regulacja prawna instytucji rektyfikacji wyroków znajduje się w art. 350–353 KPC, gdzie została przewidziana możliwość naprawy wadliwych wyroków z pominięciem trybu instancyjnego przez ten sam sąd, który wydał wyrok.

Pozycja uwzględnia najnowszy stan prawny, w tym zmiany wprowadzone m.in. ustawą z 4.7.2019 r. o zmianie ustawy– Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r. poz. 1469 ze zm.) wprowadzającą kompleksową reformę, która usprawniła, uprościła i przyspieszyła postępowania przed sądami w sprawach cywilnych, również poprzez wprowadzenie do KPC zmiany w Dziale IV. Orzeczenia, Rozdziale 1. Wyroki, Oddziale 4. Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroków.

Ponadto publikacja zawiera bardzo obszerną i właściwie dobraną literaturę oraz przegląd licznych orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów powszechnych pokazujących funkcjonowanie tej instytucji w praktyce.

Książka składa się z XIII rozdziałów kompleksowo omawiających m.in.:

uwagi historyczne (m.in. rektyfikacja wyroków w rzymskim procesie cywilnym; geneza rektyfikacji wyroków na ziemiach polskich; rektyfikacja wyroków na ziemiach zaboru pruskiego, austriackiego i rosyjskiego; rektyfikacja wyroków na gruncie kodeksu postępowania cywilnego z 1930 r.);
uwagi prawnoporównawcze (m.in. prawo międzynarodowe; prawo francuskie; prawo włoskie; prawo angielskie; prawo rosyjskie);
wyroki – zagadnienia wybrane (m.in. pojęcie wyroku; struktura wyroku; poprawność wyroku; przyczyny wadliwości wyroku; naprawa wadliwego wyroku);
rektyfikacja wyroków (pojęcie „rektyfikacja wyroków"; funkcje i cele rektyfikacji wyroków; charakter prawny rektyfikacji wyroków; rektyfikacja wyroków a zasada lata sententia desinit esse iudex oraz zasada związania sądu wydanym orzeczeniem; rektyfikacja wyroków a sprawowanie wymiaru sprawiedliwości);
czynności sądowe podlegające rektyfikacji (wyrok; nakaz zapłaty, inne czynności procesowe podlegające rektyfikacji);
sprostowanie wyroku (m.in. charakter wad wyroku według art. 350 KPC; podmiot uprawniony do sprostowania wyroku; przedmiot sprostowania; przesłanki sprostowania wyroku; postępowanie w przedmiocie sprostowania wyroku; wniosek o sprostowanie wyroku a środek zaskarżenia);
zakres sprostowania (m.in. sprostowanie wyroku pod względem przedmiotowym; sprostowanie wyroku pod względem podmiotowym; skutki przekroczenia granic sprostowania wyroku);
uzupełnienie wyroku (m.in. wady wyroku w świetle art. 351 KPC; podmiot uprawniony do uzupełnienia wyroku; przedmiot uzupełnienia; przesłanki uzupełnienia wyroku; postępowanie w przedmiocie uzupełnienia wyroku; wniosek o uzupełnienie wyroku a środek zaskarżenia);
wykładnia wyroku (m.in. pojęcie wykładni wyroku; podmiot uprawniony do dokonania wykładni wyroku; przedmiot wykładni; przesłanki wykładni; zakres wykładni; postępowanie w przedmiocie wykładni wyroku; wniosek o wykładnię wyroku a środek zaskarżenia);
rektyfikacja wyroków a nadużycie prawa procesowego (m.in. definicja nadużycia prawa procesowego; wniosek o rektyfikację wyroku złożony dla zwłoki w postępowaniu; sankcja za złożenie wniosku o rektyfikację wyroku dla zwłoki w postępowaniu; ocena regulacji).
Celem opracowania jest przede wszystkim omówienie instytucji rektyfikacji wyroków jako metody usuwania z treści wyroku wad w postaci niepełności wyroku, niedokładności, błędu pisarskiego, błędu rachunkowego, innej oczywistej omyłki w wydanym wyroku oraz niejednoznacznej (wątpliwej, zawiłej) treści wyroku, gdyż te pozornie nieistotne wady w praktyce mogą stanowić przeszkodę uniemożliwiającą wykonanie wyroku, prowadząc tym samym do wypaczenia zasady prawa do sądu.