Henryk Sienkiewicz postrzegany jest współcześnie głównie przez pryzmat swoich największych dokonań literackich i Nagrody Nobla. To niejednokrotnie prowadzi do wypaczonej nieco optyki patrzenia na dzieło i postać samego pisarza, a tym samym do tworzenia stereotypów i zamykania tej wielobarwnej postaci w utartych schematach. Autorzy zbiorowego tomu Śmiech Sienkiewicza. Śmiech z Sienkiewicza postawili sobie za cel „odczarowanie” powagi Sienkiewicza i ukazanie mało znanej strony twórczości i osobowości pisarza: umiejętność patrzenia na siebie z dystansem, świadome tworzenie parodii i autoparodii, a nade wszystko humor i ironię uwypuklone zarówno w korespondencji prywatnej, utworach literackich i publicystyce.

Mamy tutaj do czynienia także z tekstami podejmującymi temat przedmiotowego traktowania twórczości pisarza. Śmiech z Sienkiewicza został omówiony głównie w kontekście ludycznym. 15 autorów podjęło się oglądu szerokiego spektrum zagadnień - od miłości po humor erotyczny, ironię za­­wartą w utworach literackich samego pisarza, ale także humorystyczne nawiązania do jego twórczości, aż po karykaturalne rysunki samego Sienkiewicza.

Śmiech Sienkiewicza. Śmiech z Sienkiewicza to piąty tom z serii Sienkiewicz. Nowe odczytania. Skrupulatność badawcza autorów rozpraw wciąż zaskakuje i nie pozwala na nudę. Zgromadzone artykuły przynoszą ciekawe i nowe pomysły interpretacyjne, autorzy książki wydobywają też mało znane aspekty życia i twórczości pisarza, co w niebagatelny sposób poszerza spektrum patrzenia na autora Trylogii i wytycza nowe szlaki do dalszych badań. Wzorem tomów poprzednich, znaleziono też miejsce na umieszczenie wybranych głosów z dyskusji. Pozwala to na głębszą analizę zaprezentowanych artykułów, staje się też przyczynkiem do otwierania kolejnych tematów i odkrywania nowych tropów interpretacyjnych. A atmosfera naukowej dyskusji utrwalona na kartach tomu ma szansę na przeniknięcie do szerszego grona odbiorców, zarówno tych ugruntowanych w pracy naukowej, jak i zainteresowanych jedynie jej wynikami.

W efekcie tom prezentujący wyniki naukowych poszukiwań humorystycznej i ironicznej „strony” Sienkiewicza stał się uniwersalnym zbiorem ukazującym nowe odczytania dzieła i postaci pisarza.

Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz