Sprawa kapitana Dreyfusa - największy skandal poltyczny Europy w drugiej połowie XIX wieku.

Początek Sprawy przypada niemal w połowie okresu dzielącego dwa wydarzenia rozgrywające się w galerii lustrzanej najgłośniejszej rezydencji monarszej: proklamowanie 18 stycznia 1871 r. zjednoczonego cesarstwa niemieckiego, zamykające czas francuskich roszczeń do hegemonii kontynentalnej, oraz podpisanie 28 czerwca 1919 r. traktatu pokojowego po wielkiej wojnie, w której Niemcy zostały zwyciężone.

W 1894 roku Alfred Dreyfus, francuski oficer artylerii pochodzenia żydowskiego, został na podstawie spreparowanych dowodów oskarżony o zdradę na rzecz Niemiec. Koronnym dowodem w procesie były: rękopis pisma do ambasady niemieckiej przypisywany Dreyfusowi i przysięga jednego świadka oskarżenia.

Znamienne, że już bardzo wczesne refleksje nad sprawą Dreyfusa – która we Francji mniej więcej od przełomu lat 1897–1898 stała się po prostu Sprawą, właściwie niewymagającą dopowiedzenia nazwiska – wykazywały niecodzienną przenikliwość, nie tracąc podstawowego sensu po wielu dziesięcioleciach.