Wybór prozy

Na książkę składają się najważniejsze dokonania prozatorskie Josepha Conrada-Korzeniowskiego: powieści Lord Jim i Tajfun oraz opowiadania Jądro ciemności, Młodość, Pojedynek i Książę Roman. Omawiając je we wstępie, Zdzisław Najder, znakomity znawca tematu, wskazuje na rolę obserwacji, wspomnień i lektur w twórczości Conrada; żywioł wyobraźni, jakkolwiek istotny, zdaje się pełnić u tego pisarza rolę służebną.
Na szczególną uwagę w wyborze zasługuje Książę Roman, utwór odbiegający tematyką od pozostałych. Opowiadanie jest przejawem zainteresowania Conrada losami Polski w XIX wieku. Słychać w nim echa literatury romantycznej. Los Romana Sanguszki, niewymienionego z nazwiska bohatera utworu, staje się metaforą losu Polaka-patrioty, który dla podtrzymania bytu narodowego gotów jest do największych poświęceń.
W takim wyborze twórczość Conrada ukazuje się po raz pierwszy właśnie w „Bibliotece Narodowej”.

Joseph Conrad-Korzeniowski (1857–1924) – właśc. Józef Teodor Konrad Korzeniowski, urodzony w Polsce prozaik i publicysta, jeden z najwybitniejszych powieściopisarzy języka angielskiego. Dziecko zesłańców, emigrant, marynarz, w końcu pisarz tworzący w prowincjonalnym odosobnieniu – Conrad większość życia spędził na peryferiach społeczeństwa. Wydany w 1900 roku Lord Jim, podejmujący temat „dotkliwego uczucia utraconego honoru”, stał się jedną z najważniejszych powieści XX wieku. W kilku utworach Conrada występuje ten sam narrator, niejaki Charles Marlowe. Spotykamy go w Lordzie Jimie, a także opowiadaniach Jądro ciemności, Gra losu i Młodość. Ojcem Josepha Conrada był pisarz i działacz niepodległościowy Apollon Korzeniowski.

Zdzisław Najder (ur. 1930) – historyk literatury i filozof, profesor nauk humanistycznych, wybitny badacz twórczości i życia Josepha Conrada. Jego książka Życie Josepha Conrada-Korzeniowskiego (1980) została przetłumaczona na język francuski i angielski. Opozycjonista, były dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. W 1983 roku oskarżony przez władze PRL o szpiegostwo na rzecz USA, pozbawiony obywatelstwa polskiego i skazany zaocznie na karę śmierci. W styczniu 1990 roku zarzuty wycofano, co umożliwiło Najderowi powrót do kraju. Jest prezesem Polskiego Towarzystwa Conradowskiego oraz członkiem Rady Ośrodka Studiów Wschodnich w Warszawie i Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.