Wywiad motywujący w opiece zdrowotnej Jak pomóc pacjentom w zmianie złych nawyków i ryzykownych zachowań

Książka skupia się na pewnym rodzaju spokojnego dialogu z pacjentem, zwanym wywiadem motywującym (ang. motivational interviewing, w skrócie MI), który okazał się efektywnym sposobem dopingowania pacjentów do zmiany różnego rodzaju ryzykownych dla zdrowia zachowań.

Kliniczna metoda wywiadu motywującego została opisana po raz pierwszy w 1983 r. Początkowo wykorzystywano ją do pracy z osobami z problemem alkoholowym. Niska motywacja tych pacjentów jest częstą przeszkodą w ich terapii. Począwszy od roku 1990, metodę tę zaczęto testować przy innych problemach zdrowotnych, szczególnie chorobach przewlekłych, w których zmiana zachowań i nawyków oraz wzmocnienie motywacji chorego są szczególnie pożądane. Wykorzystanie wywiadu motywującego przyniosło pozytywne efekty w walce z: chorobą sercowo-naczyniową, cukrzycą, nadciśnieniem, psychozą, uzależnieniem od hazardu, stosowaniem niewłaściwej diety oraz zakażeniem wirusem HIV.

Książka ta została napisana, aby pomóc wszystkim tym pracownikom sektora ochrony zdrowia, którzy w swojej praktyce zawodowej prowadzą z pacjentami czy podopiecznymi rozmowy na temat zmiany ryzykownych zachowań i nawyków na postępowanie prozdrowotne. Do tej szerokiej grupy można zaliczyć m.in.:
•Lekarzy
•Psychologów
•Terapeutów
•Pielęgniarki i położne
•Konsultantów medycznych
•Dietetyków
•Edukatorów zdrowia
•Kapelanów szpitalnych
•Pracowników socjalnych.

Wywiad motywujący nie służy do manipulowania ludźmi, skłaniania ich ku czemuś, czego sami by nie chcieli. Przeciwnie, jest to umiejętność i styl pracy lekarza, który potrafi wzbudzić u chorego pozytywną motywację do zmiany postaw na takie, które służą jego zdrowiu. Lekarz podejmuje tu rolę przewodnika, a nie kierownika, partnera w tańcu, a nie zapaśnika. W takim samym stopniu wymagane jest słuchanie chorego, co mówienia do niego. Istotę wywiadu motywującego stanowi: współpraca, sugestia i poszanowanie autonomii pacjenta.

Gdy pacjentowi brakuje motywacji, aby stosować się do słusznych zaleceń lekarza, często sądzi się, że problem leży po stronie chorego, a więc nie ma na to wpływu. Osąd ten jest jednak zwykle nieprawdziwy. Punktem wyjścia do rozważań w tej książce jest przekonanie, że motywację do zmiany zachowań można kształtować, w szczególności w relacji z drugą osobą.
Sposób rozmowy z pacjentem w znacznym stopniu wpływa na jego motywację. Wszyscy mamy swoje dążenia i aspiracje, nie ma osób zupełnie niezmotywowanych. Lekarz, decydując się na terapię z zastosowaniem techniki wywiadu motywującego, wnosi do leczenia zupełnie nową jakość. Wpływa na długotrwałą zmianę postaw pacjenta, a w konsekwencji na poprawę stanu jego zdrowia.