Książka Leszka Kajzera - archeologa, znawcy budownictwa i architektury obronnej i obronno-rezydencjonalnej na ziemiach polskich, autora wielu publikacji z tej dziedziny, m.in. współautora i redaktora Leksykonu zamków w Polsce (2001) - stanowi obszerny przewodnik po architekturze obronnej i obronno-rezydencjonalnej na terenach tzw. regionu łódzkiego, obejmującego dawne ziemie łęczycką i sieradzką wraz z wieluńską.
Podzielona jest na dwie części. W pierwszej Autor wprowadza w problematykę badań nad budownictwem obronnym od średniowiecza po nowożytność, przedstawia i omawia podstawowe typy budowli: zamek, dwór murowany, dwór drewniany, daje ich obraz na przestrzeni dziejów, wymienia nazwiska fundatorów i budowniczych, relacjonuje wyniki badań oraz dotychczasową literaturę. Część druga to katalog budowli obronnych i obronno–rezydencjonalnych, zawierający wykaz 245 miejscowości wraz z opisem obiektów, uwzględniającym m.in. niepublikowane dotychczas wyniki badań terenowych, oraz bibliografię.
Wartość opracowania podnoszą liczne ilustracje, mapy i rysunki opisywanych obiektów. Znaczna ich część została wykonana specjalnie na potrzeby książki. Praca Leszka Kajzera usatysfakcjonuje nie tylko naukowców, dbałych o rzetelność i dobór źródeł, oraz badaczy–regionalistów. Warto ją polecić wszystkim interesującym się zagadnieniami architektury na ziemiach polskich oraz - dzięki przystępnemu językowi wykładu - miłośnikom historii, dziejów zaś Polski i szlachty polskiej w szczególności.