Beskid Mały. Przewodnik wyd. 4

Radosław Truś
Beskid Mały. Przewodnik
ISBN: 978-83-8122-064-4
Wydawca: Rewasz
368 stron formatu B6, 69 zdjęć barwnych, 60 zdjęć oraz ilustracji czarno-białych w tekście, 10 planów i mapek, 7 panoram. Broszura szyta nićmi. Oprawa miękka ze skrzydełkami. Wydanie IV. Pruszków 2023

"Beskid Mały to dziecko piękne, miłe, powabne i zajmujące, w dobra przyrodzone uposażone,
uwagi, poznania i miłości godne, którego jedynym defektem, ściągającym nań niechęć niesłuszną, jest to, że jest niższe wzrostem od innej braci beskidzkiej".

Kazimierz Sosnowski

Beskid Mały — od zawsze niedoceniany w kręgach turystycznych. Nie posiada wysokich szczytów, skalistych turni, egzotycznych zabytków. Zwykle mijany jest w podróży w Beskid Śląski czy Żywiecki, przytłumiony sławą Baraniej czy Babiej Góry. Istny beskidzki kopciuszek.

A jednak potrafi zadziwić stromizną swych stoków, wychodniami skalnymi, malowniczymi zbiornikami wodnymi, a nade wszystko wspaniałymi widokami zarówno na otaczające pasma górskie, jak i leżące u jego stóp pogórze.

Przewodnik "Beskid Mały" obejmuje teren wieloboku wyznaczonego przez podgórskie miasta: Bielsko-Białą, Żywiec, Suchą Beskidzką, Wadowice, Andrychów. Zatem obejmuje swym zasięgiem także Czeretniki, czyli Pasmo Pewelskie i Grupę Żurawnicy, które to pasma geografowie najchętniej by widzieli w Beskidzie Makowskim (zwanym przez niektórych Średnim). Inni twierdzą, że Kotlina Rzycka to już Pogórze Śląskie, jeszcze inni w okolicach Mucharza widzieliby nawet Pogórze Wielickie, za to położoną na wschód od Skawy Jaroszowicką Górę włączają do Beskidu Małego. Gdy na dodatek uświadomimy sobie, że geologia traktuje Beskid Mały i Śląski jako całość, to już śmiało możemy powtórzyć za Sokratesem: Wiem, że NIC nie wiem.

Autor zajął tedy stanowisko pragmatyczne i uznał za Beskid Mały obszar, nazywany tak przez turystów, rozpościerający się między dolinami Białej i Skawy i położony na północ od linii kolejowej Żywiec – Sucha.

Opisano kolejno

1. Grupę Magurki Wilkowickiej (909 m) z Czuplem (933 m) i Chrobaczą Łąką (828 m)
2. Grupę Kocierza (879 m) z Żarem (761 m) i Pasemkiem Bukowskim
3. Grupę Łamanej Skały (929 m) z Potrójną (884 m) i Pasemkiem Łysiny
4. Masyw Leskowca (922 m) z Jaworzyną (Groń Jana Pawła II, 890 m) i Pasemkiem Bliźniaków
5. Grupę Żurawnicy (734m). (Tu, niestety, boli brak wzmianki o Europejskim Biurze d/s Powiększania Wyobraźni z siedzibą w Kukowie)
6. Czeretniki (Pasmo Pewelskie) z Bąkowem (766 m) i Gachowizną (758 m)

Spis treści

Od autora

Topografia
Hydrografia
Geologia
Jaskinie
Klimat
Flora
Fauna
Z kart historii

Prehistoria; Średniowiecze; Protestantyzm; Komorowscy i inne rody szlacheckie; Galicja; I wojna światowa; II Rzeczpospolita; II wojna światowa; Czasy powojenne

Z życia ludu

Osadnictwo i sytuacja mieszkańców wsi; Etnografia; Gospodarowanie; Rzemiosło i przemysł; Folklor

Zbójnictwo
Historia turystyki
Komunikacja
Szlakami Jana Pawła II
Beskidzki świat Emila Zegadłowicza

SZLAKI TURYSTYCZNE

Grupa Magurki Wilkowickiej

1 S . Bielsko-Biała Kopiec Lipnicki – przełęcz U Panienki
2 N . Bielsko-Biała Kopiec Lipnicki – Gaiki – przełęcz Przegibek – Magurka Wilkowicka
3 C . Bielsko-Biała Straconka – Cupel – Gaiki – Groniczki – przełęcz U Panienki
4 S . Bielsko-Biała Straconka Podlas – przełęcz Przegibek
5 Z . Bielsko-Biała Straconka – Magurka Wilkowicka
6 Ż . Bielsko-Biała Straconka – Łysa Przełęcz – Rogacz – Magurka Wilkowicka 
7 C . Bielsko-Biała Leszczyny – Łysa Góra – Łysa Przełęcz – Magurka Wilkowicka
8 S . Bielsko-Biała Mikuszowice – Łysa Przełęcz
9 C . Bielsko-Biała Mikuszowice – Rogacz – Magurka Wilkowicka
1 0 S . Wilkowice – Rogacz – Magurka Wilkowicka
1 1 Z . Wilkowice – Magurka Wilkowicka
1 2 S . Wilkowice – Skała Czarownic – Magurka Wilkowicka
1 3 C . Łodygowice – polana Przysłop – Wysokie Siodło
1 4 Z . Łodygowice – przełęcz Klimczaki – Czernichów
1 5 Ż . Mała Tresna – przełęcz Klimczaki – polana Przysłop
1 6 N . Czernichów – Suchy Wierch – Wysokie Siodło – Czupel – Magurka Wilkowicka
1 7 C . Międzybrodzie Bialskie – Wysokie Siodło
1 8 Ż . Międzybrodzie Bialskie – Fliski – Magurka Wilkowicka
1 9 N . Międzybrodzie Bialskie – osiedle Nowy Świat
2 0 Z . Żarnówka Mała [zapora w Porąbce] – Żarnówka Duża – osiedle Nowy Świat – Nowy Świat – Gaiki
2 1 Ż . Żarnówka Mała [zapora w Porąbce] – Chrobacza Łąka – przełęcz U Panienki 
2 2 C . Żarnówka Mała [zapora w Porąbce] – Zasolnica – Chrobacza Łąka – przełęcz U Panienki
2 3 N . Żarnówka Mała [zapora w Porąbce] – Kozy
2 4 N Z . Porąbka – ruiny zamku Wołek
2 5 Ż . Kozy – przełęcz U Panienki

Grupa Kocierza (Szerokiej)

2 6 N Z . Oczków – Rozstaje pod Kościelcem
2 7 Ż . Oczków Zadziele – Rozstaje pod Kościelcem
2 8 N . Czernichów – Rozstaje pod Kościelcem – Jaworzyna – przełęcz Przysłop Cisowy
2 9 S . Czernichów – Międzybrodzie Żywieckie
3 0 Ż . Międzybrodzie Żywieckie – Rozdroże w Głębokim – Las Czarnoci – Rozstaje pod Kościelcem
3 1 Z . Międzybrodzie Żywieckie – Przełęcz Isepnicka – Żar
3 2 S . Międzybrodzie Żywieckie – Żar
3 3 C . Żarnówka Mała [zapora w Porąbce] – Żar – Kiczera – Przełęcz Isepnicka – przełęcz Przysłop Cisowy – Kocierz – Błasiakówka [Przełęcz Kocierska]
3 4 S . Kozubnik – rozstaje pod Żarem
3 5 Ż . Porąbka – Kiczera
3 6 Z . Żarnówka Mała [zapora w Porąbce] – Porąbka – Bukowski Groń – Przełęcz Bukowska – Przełęcz Targanicka (Beskid) – Błasiakówka [Przełęcz Kocierska]
3 7 N . Porąbka – Bukowiec – Przełęcz Bukowska
3 8 Ż . Targanice – Złota Góra – Przełęcz Bukowska
3 9 Ż . Wielka Puszcza Roztoka – Przełęcz Bukowska
4 0 Ż . Wielka Puszcza Roztoka – Kiczera

Grupa Łamanej Skały

4 1 Ż . Pracica – Rozstaje Anuli
4 2 S . Praciaki – Potrójna 
4 3 Ż . Targanice – Jawornica – Potrójna – Chatka „Pod Potrójną” – Rozstaje Anuli
4 4 S . Nowa Wieś – Warownia nad Traktem – Przełęcz Kocierska
4 5 C . Błasiakówka – Przełęcz Kocierska – Potrójna – Rozstaje Anuli
4 6 Z . Błasiakówka – Kocierz Górny – Łysina – przełęcz Przystopek – Rozstaje Anuli
4 7 N Z . Łękawica – Przykrzyca – Łysina 
4 8 S . Ślemień – Pod Borem – Czarne Działy 
4 9 N . Ślemień – przełęcz Przydawki – polana Gałasie – przełęcz Przystopek – Rozstaje Anuli 
5 0 Ż . Las – dolina Dusicy – Grota Komonieckiego – Rozstaje Anuli 
5 1 Z . Krzeszów Dolny – Smrekowica – Rozstaje Anuli 

Masyw Leskowca i Pasemko Bliźniaków

5 2 C . Schronisko PTTK na Leskowcu – Leskowiec – przełęcz Beskidek – Rozstaje Anuli
5 3 S . Rzyki Jagódki – Przełęcz Midowicza – schronisko PTTK na Leskowcu 
5 4 Z . Andrychów – Panienka – Gancarz – Groń Jana Pawła II – schronisko PTTK na Leskowcu 
5 5 S . Inwałd – Przełęcz Biadasowska – Zagórnik – Kamień (Grapa) – Rzyki 
5 6 Ż . Inwałd – Panienka – Ostry Wierch – przełom Choczenki w Kaczynie 
5 7 N . Wadowice – Przełęcz Panczakiewicza – Ponikiew – Przełęcz pod Gancarzem – Groń Jana Pawła II — schronisko PTTK na Leskowcu
5 8 S . Wadowice – Goryczkowiec – Gorzeń Górny – Grapa – Czartak
5 9 Ż . Gorzeń Górny – Iłowiec – Łysa Góra – Przełęcz Panczakiewicza – Bliźniaki – przełom Choczenki w Kaczynie
6 0 Ż . Czartak – Żar – Królewizna – schronisko PTTK na Leskowcu 
6 1 Z . Jamnik – Suszyce – Królewizna – schronisko PTTK na Leskowcu
6 2 Ż . Mucharz – Jedlicznik – Gronie
6 3 S . Śleszowice – Gronie – Makowe Rozstaje
6 4 N . Tarnawa Górna – Makowe Rozstaje – Makowa Góra – schronisko PTTK na Leskowcu
6 5 C . Krzeszów Górny – Harańczykowa Góra – schronisko PTTK na Leskowcu 
6 6 Ż . Krzeszów Dolny – Leskowiec – schronisko PTTK na Leskowcu 

Grupa Żurawnicy

6 7 C . Zembrzyce – Koźle – Żmijowa – Żurawnica – Krzeszów Górny
6 8 N Z . Sucha Beskidzka – Jasień – Koźle
6 9 Z . Sucha Beskidzka – Lipska Góra – przełęcz Lipie – Gołuszkowa Góra – Żurawnica – Krzeszów Dolny
7 0 N . Stryszawa – Krzeszów Górny
7 1 S . Stryszawa – Górki – Krzeszów Górny
7 2 N Z . Lachowice Centrum – Bacowa Przełączka – Kuków – Kukowska Gajka – Krzeszów

Czeretniki (Pasmo Pewelskie) 

7 3 Ż . Ślemień – Kocurowa Przełączka – Kocońskie Gronie – przełęcz Marcoki – Przełęcz Kocońska – Las
7 4 N . Ślemień – Gachowizna – Hucisko
7 5 N Z . Żywiec Sporysz – Kocurowska Góra – dolina Moszczanki – Rychwałd – Przełęcz Rychwałdzka – Ostry Groń – Przełęcz Ślemieńska – Bąków
7 6 Ż . Jeleśnia – Janikowa Grapa – Bąków – Gachowizna

LEKSYKON MIEJSCOWOŚCI

BIBLIOGRAFIA

INDEKS NAZW TERENOWYCH

Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.

Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.