Problematyka przedstawiona w niniejszej publikacji została zaliczona do ważniejszych zagadnień wymagających opracowania jeszcze na I zjeździe historyków Pomorza i Prus w Toruniu w 1947 r. Wprawdzie postulowane wówczas przez Gerarda Labudę badania związków gospodarczych ziem polskich z portem szczecińskim miały nieco szerszy zakres merytoryczny i chronologiczny, niemniej nie ulega wątpliwości, iż handel warciańsko-odrzański w XVI i początkach XVII w. w całokształcie powiązań ekonomicznych Pomorza Zachodniego i Polski odgrywał pierwszoplanową rolę i jako taki zasługiwał na specjalne potraktowanie.
Realizacji tego zadania podjęła się Kazimiera Chojnacka, pod kierunkiem naukowym profesora Gerarda Labudy. Zasadniczą postawę materiałową, obok dotychczasowej głównie niemieckiej literatury przedmiotu i edycji źródłowych, stanowiły zbiory ówczesnego Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Szczecinie z zespołami Archiwum Książąt Szczecińskich i Archiwum Książąt Wołogoskich na czele.