„Ruch” był największą tajną organizacją niepodległościową istniejącą w okresie rządów Władysława Gomułki. Powstał w połowie lat sześćdziesiątych z inicjatywy braci Andrzeja i Benedykta Czumów, Stefana Niesiołowskiego i Mariana Gołębiewskiego. Głównymi celami „Ruchu” były: odsunięcie od władzy PZPR, odzyskanie przez Polskę suwerenności i przywrócenie systemu demokracji parlamentarnej. Latem 1970 r. organizacja została rozbita przez Służbę Bezpieczeństwa. Pierwsze aresztowania przeprowadzono w przeddzień planowanego przez „Ruch” na 21 czerwca podpalenia Muzeum Lenina w Poroninie (miał to być protest przeciwko niezwykle hucznym obchodom setnej rocznicy urodzin Lenina). Przez wiele lat „Ruch” był organizacją budzącą kontrowersje, kojarzoną głównie z akcją „Poronin”. Stanowił jednak zapowiedź nowej formy konspiracji, opierającej swą działalność na niezależnych wydawnictwach. Wiele osób, które odegrały w „Ruchu” znaczącą rolę, aktywnie działała w opozycji przedsierpniowej i w „Solidarności”. Niniejsza książka jest pierwszą naukową monografią poświęconą tej organizacji.