Być politykiem to mówić. Być obywatelem, to umieć usłyszeć, co i jak zostało powiedziane. Celem tej pracy jest opis strategii i środków perswazyjnych używanych przez polskich polityków. Perswazja – umiejętność skutecznego przekonywania – polega na znajdowaniu właściwych słów we właściwym czasie.
Analiza exposés polskich premierów i sejmowych debat nad programem rządu pokazuje zmiany języka polityki po 1989 roku. Przedstawia argumenty i wartości, do jakich odwołują się politycy, by przekonać słuchaczy do swoich idei. Elitaryzm i populizm, patos i agresja, polityczny teatr i demokratyczny rytuał – wszystko to decyduje o kształcie współczesnej debaty publicznej. Jak politycy mówią o sobie i swoich przeciwnikach? Co wpływa na styl komunikacji: przynależność partyjna, czy miejsce na scenie politycznej? Poselskie wystąpienia po exposé to spór o wizję państwa, rolę elit i model rządów. Czy jest to spór rzeczywisty czy tylko odegrany?
O demokratyczności systemu świadczy między innymi rola perswazji w procesie politycznym. Nie bez powodu demokracja bywa nazywana rządzeniem przez dyskusję. Znajomość retorycznych środków perswazji może pomóc obywatelom w rozpoznawaniu cynicznej manipulacji. To zaś może ich uchronić przed biernością płynącą z założenia, że „politycy i tak zawsze kłamią”.



Agnieszka Kampka – doktor socjologii, absolwentka polonistyki i historii sztuki KUL. Pracuje w Katedrze Socjologii Wydziału Nauk Humanistycznych SGGW. Jej zainteresowania badawcze dotyczą socjologii polityki, retoryki politycznej, debaty publicznej, dyskursu demokratycznego.