"Większość filmów Wajdy, czyniąc swym tematem narodową historię, przynosi obrazy losów jednostek i całej zbiorowości, które historię tę tworzą i które są przez nią dramatycznie determinowane. ...Jednocześnie reżyser ten dokonuje przenikliwej analizy narodowej świadomości zbiorowej - kształtowanej przez doświadczenia historyczne i przez kulturową tradycję. ...Filmy Wajdy przenika więc intencja interpretacji przejawów, cech i społecznych funkcji narodowej mitologii, a wybór dominujących w nich tematów, problemów i postaci bohaterów w istocie swej kształtowany jest przez topos romantyczny."
[ze Wstępu]