Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk a towarzystwa naukowe na ziemiach polskich w XIX i początkach XX wieku

Książka jest zbiorem uzupełnionych referatów wygłoszonych na międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej z okazji 150-lecia powstania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (PTPN). O ile Towarzystwo to oraz inne towarzystwa naukowe funkcjonujące na ziemiach polskich w XIX i na początku XX w. doczekały się różnych monografii, o tyle w znikomym stopniu zajmowano się w nich, do tej pory, kwestią relacji między tymi towarzystwami. Celem konferencji, a co za tym idzie także niniejszej książki, było więc wypełnienie tej luki badawczej na przykładzie przeanalizowanie kontaktów PTPN z innymi towarzystwami naukowymi, działającymi w XIX i na początku XX wieku, zarówno na ziemiach polskich, jak i emigracji. Zamieszczone w tomie artykuły podzielić można na trzy grupy tematyczne. Pierwsza obejmuje teksty poświęcone kontaktom PTPN z polskimi instytucjami i towarzystwami w Galicji, Królestwie Polskim i na emigracji. Druga składa się z artykułów opisujących działalność polskich, litewskich i rosyjskich towarzystw na Litwie oraz kontakty polskich towarzystw historycznych we Lwowie z historykami ukraińskimi. Trzecia grupa referatów odnosi się z kolei do niemieckich towarzystw naukowych we wschodnich prowincjach Prus i ich kontaktów z PTPN. W efekcie książka wzbogaca w znacznym stopniu nader skromną dotychczas wiedzę o współpracy PTPN z innymi polskimi towarzystwami naukowymi i niektórymi towarzystwami niemieckimi. Ponadto, pozwala spojrzeć na polskie towarzystwa naukowe i warunki ich działania podczas zaborów w szerokim kontekście. Dopiero dzięki temu widać wyraźnie różnice i podobieństwa w polityce zaborców wobec polskich towarzystw naukowych oraz relacje zachodzące pomiędzy poszczególnymi instytucjami i badaczami reprezentującymi różne nacje i ośrodki. Grono autorów tekstów tworzących książkę zostało starannie dobrane, co zaowocowało bardzo wysokim jej poziomem merytorycznym.