Trening inteligencji emocjonalnej w schizofrenii Poradnik terapeuty

Stoimy na progu całkiem nowego spojrzenia na zaburzenia z kręgu schizofrenii, które otwiera nowe szansę na leczenie i rehabilitację pacjentów z tym schorzeniem.

Przez drugi czas wyłącznym celem terapeutycznym było opanowanie objawów, przede wszystkim urojeń i halucynacji. W ostatnich latach daje się natomiast zauważyć, że skuteczne leczenie deficytów poznawczych i objawów negatywnych stanowi o wiele większe wyzwanie dla złagodzenia przebiegu choroby. Objawy negatywne mają większe znaczenie niż objawy pozytywne dla skutecznej społecznej i zawodowej integracji pacjenta, jak również w kwestiach stosowania bardziej złożonych oddziaływań terapeutycznych nowoczesnej terapii behawioralnej, właściwych dla danego problemu czy zaburzenia.

Ponadto inspirowane podejściem ewolucyjnym badania biologiczne dostarczyły w ostatnich latach istotnych wskazówek udowadniających, że schizofrenia to choroba „socjalnego funkcjonowania mózgu (Burns, 2006). Procesy poznawcze polegają przede wszystkim na interakcji społecznej. Ograniczenia neuroplastyczności w krytycznych dla rozwoju okresach czasowych rozwoju mogą wytworzyć niepokonywalne granice dla rozwoju własnego potencjału i osiągnięcia ważnych, z punktu widzenia osobistego, celów życiowych.

Na drodze nowatorskiego zastosowania treningu dla polepszenia inteligencji emocjonalnej pacjenci ze schizofrenią i zaburzeniami schizoafektywnymi mogą wytrenować również te krytyczne aspekty poznania społecznego, które są istotne dla rozwoju i rehabilitacji. Przykładami obszarów funkcjonowania, na których skupia się ten trening, są społeczne samopostrzeganie i społeczne postrzeganie innych, umiejętność emocjonalnej zmiany perspektywy, umiejętności rozpoznawania celów działania innych osób, obchodzenie się z negatywnymi emocjami, takimi jak lęk, czy depresja (mechanizmy regulacji naprawczej nastroju), a także umiejętność intensyfikowania pozytywnych emocji i możliwie długofalowego ich utrzymywania (mechanizmy stabilizujące nastrój). Deficyty w tych obszarach są właściwie podstawową cechą zaburzeń z kręgu schizofrenii, związaną z ryzykiem chorowania. Nowe badania wykazały, że znacząco wpływają one nie tylko na możliwość nawrotów choroby, ale również na orientację w „przestrzeni międzyludzkiej. Co za tym idzie, decydują one o tym, czy człowiek mimo zachorowania na schizofrenię będzie mógł zrealizować osobiste cele życiowe, w takich dziedzinach życia jak partnerstwo, przyjaźń i praca. Trening inteligencji emocjonalnej skupia się na tych podstawowych procesach, aby w połączeniu z nowoczesnym leczeniem przeciwpsychotycznym poszerzać potencjał rehabilitacyjny i jakość życia pacjentów dotkniętych schizofrenią.

Bazylea, zimą 2007

Roland Yauth, Rolf-Dieter Stieglitz

CD-ROM

Płyta zawiera w formie plików pdf materiały opublikowane w załączniku książki. Dane te mogą zostać odczytane i wydrukowane przy pomocy programu Acrobat ®Reader (bezpłatna wersja dostępna na stronie www.adobe.com/products/acrobat).

Oprócz tego płyta zawiera w formacie jpg dziesięć zdjęć do treningu rozpoznawania emocji wyrażanych poprzez mimikę, które powinni Państwo wydrukować, najlepiej na dobrym gatunkowo papierze.