W 1986 r. kardynał Henryk Gulbinowicz, arcybiskup-metropolita wrocławski, w liście pasterskim zapowiadającym Jubileusz 1000-lecia diecezji wrocławskiej, napisał: „Dziełem upamiętniającym nasze milenium będzie opracowanie i wydanie kilkutomowego dzieła zbiorowego o charakterze historyczno-teologicznym, poświęconego Kościołowi diecezjalnemu i jego 1000-leciu nad Odrą. Niestety do realizacji tego planu nie doszło ze względu na brak odpowiedniego zainteresowania ze strony historyków śląskich. Po siedmiu latach podjąłem się osobiście napisać „monografię milenijną", zakrojoną aż na dwanaście woluminów w pięciu tomach. Materiały archiwalne zbierałem od dłuższego czasu, będąc w latach 1976-1986 wicedyrektorem Archiwum Archidiecezjalnego i Biblioteki Kapitulnej we Wrocławiu. Moim zamiarem było napisanie dziejów Kościoła katolickiego nie tylko w granicach diecezji wrocławskiej, ale całego Śląska. Wydanie pierwsze - podręcznikowo-uniwersyteckie ukazało się w Wydawnictwie Uniwersytetu Kardynała
Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Nakład niektórych woluminów poszczególnych tomów jest już wyczerpany.
Niniejsze drugie wydanie, określone mianem „bibliofilskiego" jest zmienione, poprawione i uzupełnione w najnowszą literaturę przedmiotu. Całość obejmuje cztery tomy z poszczególnymi częściami. Otrzymuje ono bogatą dokumentację fotograficzną i twardą oprawę z odpowiednimi napisami. Każdy tom jest opatrzony we wstęp,a poszczególne woluminy w indeksy osobowy i miejscowości oraz w Inhaltniverzeichnis.
Prezentowany tom niniejszego wydania, składający się z dwóch części, stanowi monografię „milenijną"" dziejów Kościoła śląskiego w średniowieczu.