Niniejsza praca jest nie tylko prezentacją poglądów Leona Wasilewskiego. Postać tego wybitnego znawcy problematyki narodowościowej, bliskiego współpracownika Józefa Piłsudskiego oraz współtwórcy niepodległościowego programu Polskiej Partii Socjalistycznej, stała się swego rodzaju kanwą, na której osadzono charakterystykę wybranych procesów narodowotwórczych w Europie Środkowo-Wschodniej, a także zaprezentowano szeroki wachlarz poglądów na kwestie narodowościowe, wypowiadanych w polskiej literaturze politycznej.