Książka zawiera studia i szkice poświęcone kilku istotnym kwestiom, z którymi zmagali się polscy romantycy. Na planie pierwszym znalazły się studia przekrojowe, przedstawiające analizy: katastrofizmu jako zjawiska mocno wpisanego w pejzaż polskiego romantyzmu, stosunku Mickiewicza i Krasińskiego do ateizmu filozofów niemieckich, a także nastawień polskich pisarzy XIX-wiecznych do Niemców oraz ich zmagań z mitem triumfu i klęski w wojnie z Rosją z lat 1610-1612. Inne szkice, bardziej szczegółowe, prezentują różnorakie obrachunki polskich romantyków: Mickiewicza z problematyką litewską w prelekcjach paryskich, Krasińskiego ze Słowackim, ich wspólne z Faustem Goethego, wreszcie Krasińskiego ze współczesną mu literaturą francuską i niemiecką. Rzecz zamyka studium wykraczające poza epokę romantyzmu, opisujące obrachunki Stanisława Brzozowskiego ze spuścizną Mickiewiczowską.