Książka jest zbiorem studiów ukazujących specyfikę łódzkiego doświadczenia nowoczesności na tle innych miast – centrów wytwórczych doby drugiej rewolucji przemysłowej w Europie. Autor analizuje reprezentację przestrzeni Łodzi w literaturze, począwszy od lat 80. XIX wieku po rok 1939, w utworach napisanych po polsku, w jidysz, po niemiecku i rosyjsku, co wynika z wielokulturowości miasta. Uwzględnia też, w mniejszym stopniu, wybraną twórczość najnowszą. Korzysta zarówno z tekstów najwybitniejszych, jak i zapomnianych, sięga także po publicystykę i literaturę popularną. Głównym celem jest rekonstrukcja składowych „tekstu łódzkiego” (na wzór „tekstu petersburskiego” Władimira Toporowa), którego rozwój wiąże się z przedstawionymi chronologicznie najistotniejszymi wydarzeniami z historii miasta – takimi jak rewolucja 1905–1907, I wojna światowa, Wielki Kryzys – mającymi decydujący wpływ na budowanie tożsamości lokalnej. Jak się okazuje w świetle analiz, ukształtowany na przełomie XIX i XX wieku „tekst łódzki” jest nadal obecny i produktywny dla kolejnych generacji twórców.