Umrao Dźan Ada Pamiętnik kurtyzany

mrao Dźan Ada to jedna z pierwszych powieści, jakie powstały w języku urdu. Opublikowane w roku 1899 dzieło, od dziesięcioleci niezmiennie pozostaje dla odbiorców literatury urdu jednym z najbardziej popularnych i cenionych klasyków. Powieść opowiada dzieje życia pewnej kurtyzany (t?awa’if) z północnoindyjskiego miasta Lakhnau i utrzymana jest w konwencji autobiografii. Krytycy literatury zgodnie uważają ją za jedyną dziewiętnastowieczną powieść urdu, która posiada niepodważalne walory literackie. Ale Umrao Dźan Ada to nie tylko utwór literacki – to także głęboko realistyczny i jednocześnie niezwykle barwny opis stylu życia dziewiętnastowiecznej lakhnauskiej elity indo-muzułmańskiej. Tekst może więc być postrzegany i wykorzystywany jako prymarne źródło w badaniach nad złożoną i wysoce specyficzną tradycją kulturową, jaka wytworzyła się w środowisku indo-muzułmańskich kurtyzan i przekazywana była z pokolenia na pokolenie. Powieść wywierała też i wciąż wywiera ogromny wpływ na masową wyobraźnię. Niejednokrotnie stanowiła podstawę adaptacji filmowych i literackich. Tytułowa bohaterka powieści, tawaif Umrao, funkcjonuje jako ikona kulturowa rozpoznawana powszechnie wśród mieszkańców subkontynentu indyjskiego.